TLOS NEREDE?

Tlos Kenti

TLOS nedir? Yenilir mi, içilir mi, yer mi, gezilir mi sorusuna, blog yazıma fazla ilerlemeden cevap verelim, verelim ki okuyucular sıkılmasınlar.

TLOS bir antik kent ismidir. Muğla’nın yeni ilçesi Seydikemer sınırları içerisinde yer alır. Nerede olduğunu, gezilmesi gereken başka güzel bir mekan ismi daha vererek pekiştirebiliriz. Herkesin hayran olduğu ve eşsiz manzarası ile doğa tutkunlarını kendine çeken Saklıkent kanyonuna 3-5 km, yoluna 4 km uzaklıkta, Fethiye’ye ise 40 km uzaklıkta yer alıyor.

Tipik bir köy yolunda asfalt zeminden ilerleyip ulaştığımız Tlos, Saklıkent Kanyonu’nun aksine daha az ziyaretçiye sahiptir. Ancak tatil gezilerimde fırsat buldukça ziyaret etmeye çalıştığım arkeolojik kalıntılara merakım, yaklaşmışken burasını ziyaret etmeden bıraktırmadı.

Öncelikle bu kenti yakından tanımak için tarihi geçmişine dair bazı bilgileri aktarmak gerekiyor. Bu bilgiler, büyük gayret, emek, zaman harcayarak santimetre santimetre ilerleyen arkeologlardan derlenmiş bilgilerden oluşuyor.

Tlos Kaya Mezarı

Tlos özel bir kent, Likya Uygarlığı için önemli yerleşim merkezlerinden birisidir. Kentin tiyatrosu MÖ 3.yüzyılda yapılmış, MS 240 yılında yaşanan depremden sonra onarılarak günümüze kadar ulaştırılmıştır. Kentin önemini göstermeye yetecek bir de tapınak var. Anadolu’da başka bulunmayan Kronos Tapınağı tanrıların tanrısı gök tanrı Kronos’a adanmıştır. Tlos’un tarihte önemli bir yer olduğu UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alınmasından da bellidir.

Bir de bu isim nereden geliyor ona da değinmek gerekir. Tremilus ile Praksidike’nin oğullarından olan Tloos’un isminden geldiği kabul ediliyor.

Tlos’un yerini düşünürken şu kentleri de arkeolojik şehirler haritasından bakarak perçinleyebiliriz. Xanthos, Patara, Pinara, Olympos ve Myra. Bunlara Tlos’u da ekleyince, buluntulara göre bu şehirler bir “birlik” olmuşlar ve üç oy hakkına sahiplermiş. Bunların en büyüğü Tlos ve oy hakkı varmış.

Amfitiyatro

Anadolu toprakları Roma İmparatorluğu’na dönüşünce kent önemini korumaya,  Metropolis ünvanına devam etmiştir. Patara’daki Yol Kılavuz Anıtı’nda Likya yol ağının yedi farklı şekilde Tlos’a çıktığı belirtilmiştir.

Dini açıdan bakıldığında Hristiyanlık için de önemli yerlerden birisi olmuş bir antik kenttir Tlos. Yani Likya’nın önemli piskoposluk merkezlerindendir ve bu durum MS 12.yüzyıla kadar devam etmiştir.

Arkeolojik kalıntılardan elde edilen bazı bilgileri özetler aktarmaya çalıştım. Peki bizim tarihimiz açısından bu şehrin bir önemi var mı?

Kanlı Ali Ağa'nın Zirvedeki Şatosu

Bu sorunun cevabı elbetteki evet. Örneğin Osmanlılar bu kentin zirvesini ve bazı yerlerini kullanmışlardır. Bu bölgeye 19. Yüzyılda gelen “Kanlı Ali Ağa” bir Osmanlı Derebeyi’dir. Akropolün zirvesine Ali Ağa şatosunu yaptırmıştır. Bu kısım incelendiğinde sonradan ilave edildiği görülmektedir. Bu Beylik buraya yerleşmiş, kışlıklarını buralarda saklamışlar, savunmalarını burada yapmışlardır.

Hititler döneminde “ülke” olarak bahsedilen Tlos’u ziyaret etmenizi öneriyorum. Tarih ister yakın olsun isterse de uzak olsun, ders çıkarmak, zamanımızı anlamak, geleceğe yön vermek için çok önemlidir.