DAMAT İBRAHİM PAŞA KÜLLİYESİ

            Haziran ayının ilk haftasında yolumuz Nevşehir’e düştü. Acaba görülecek ve yenilecek neleri var diye küçük bir düşünce jimnastiği yaparken, en kısa yoldan Nevşehir Belediye Başkanı imdadımıza yetişti. Bu arada Nevşehir’in Ürgüp’ünden de Göreme’sinden de Hacı Bektaş’ında da elbette haberdarız. Sadece Merkezi’nden başlayalım düşüncesindeydik.

Belediye Başkanı toplantı sırasında Nevşehir’i bir rüya yeri olarak betimledi. Ve ilk görülmesi gereken yerlerden birisinin de Damat İbrahim Paşa Külliyesi olduğunu ekledi. Burasının restorasyondan geçeceğini de söyledi Başkan. Biz de gidelim, yerinde görelim istedik. Gördükten sonra, ben de birkaç satırla göremeyenlere sunayım, kendimce daha güzel olması amacıyla öneriler getireyim istedim.

Damat İbrahim Paşa Külliyesi Tabelası

Damat İbrahim Paşa Külliyesi Belediye Binası’nın hemen yanında bulunuyor. İlk bakışta orijinal halini de düşünerek büyük ve etkileyici Osmanlı Dönemini anımsattığını hemen fark edebiliyorsunuz. Daha Külliye Avlusu’na girmeden Cami, Hamam, Medrese kısımları hemen dikkat çekiyor. Külliye ile ilgili bilgileri resimde görebilirsiniz…
Külliye içerisinde bulunan caminin adı Kurşunlu Camii. Avlu temiz. Şadırvanı var. Cami bakımlı. Ve Akdeniz kıyı kesiminde görmeye pek alışmadığımız şekilde cami kapısı ziyaretçilerine ve ibadet yapacaklara açık. Bu da bu civarda camileri kötü niyetlerine alet edecek kendini bilmezlerin olmadığını işaret ediyor. Teşekkürler Nevşehir. Ve cami yine güzel bir iç görünüme sahip.

Kurşunlu Camii



Caminin hemen karşı tarafında medrese kısmı bulunuyor. Burası günümüzde halk kütüphanesi olarak hizmet veriyor. Avlusundan, odasına, tuvaletine, arka kısmındaki duvarına ve merdivenlerine kadar hepsi orijinal. Ancak buraya yakışmayan bir şeyler de var. Öncelikle hem cami, hem medrese, hem burada verilen medrese eğitimi, hamamına varana kadar bilgi alınabilecek kişi eksik. Görsellik açıdan buranın doğallığını bozan varillerden yapılmış büyük saksıları resimde görebiliyorsunuz. Bunların restorasyonla ortadan kalkmasını diliyorum.

Medrese avlusundaki bitki saksıları

Burası kütüphane olarak hizmet verdiğinden bütün kısımları göremiyoruz. Buraya eğitim almaya gelenlerin kimler olduğu, nasıl eğitim verildiği hakkında kütüphane görevlisi bir şey bilmiyor. Bütün odalar da açık değil, sadece birkaç odayı görebildik. Keşke çok kısa bilgilendirici tabelalar yerine daha fazla bilgi sunulan belgeler olsaydı.

Medrese duvarına yapılan kuş yuvaları

Medrese kısmından çıkıp hamamın olduğu tarafa yönelirken resimde gördüğünüz, binanın duvarlarına kuşlar için yapılmış yuvalar dikkat çekiyor. Buradan Osmanlı kültürü, anlayışı, canlıya saygı anlayışına selam olsun.

Külliye’nin hamamı hâlâ çalıştırılıyor. Ancak sonradan dökülen beton çatısıyla şık da durmuyor. Yani restorasyonla doğal haline kavuşturulmalıdır.

Medrese kısmından, hamama doğru giderken resimde gördüğünüz sokağın ilk halini duyunca üzülmemek elde değil. Bu sokak İstanbul Kapalı Çarşı’nın aynı şekliyle yapılan bir çarşıymış. Zaman içinde modernlik denilen beton yığınına terk edilmiş. Düşünüyorum da keşke bu çarşı şuanda orada olsaydı.

Kapalı çarşı yerine yapılan sokak ve ileride Damat İbrahim Paşa Hamamı

Buradan Nevşehir Belediye Başkanlığı başta olmak üzere ilgili tüm yetkililere önerim olacak. Yukarıda kısaca bilgi vermeye çalıştığım yerler gibi bölgelerde, şehirlerde, sokaklarda, günümüz yapılaşmasında oranın doğal yapısını bozmayacak şekilde davranılmalıdır. Yurt dışına çıkanlar bilir, tarihi şehirlerde yeni binalar yapılsa bile tarihi dokuya uygun yapılaşmaya izin veriliyor. Örneğin Damat İbrahim Paşa Külliyesi etrafındaki ortama aralardan çıkan günümüz garip betonarme binaları hiç yakışmıyor. Burasına uygun taşlar kullanılarak yapılsa çok şık olurdu.

Son söz: Nevşehir’e yolu düşenler mutlaka Damat İbrahim Paşa Külliyesi’ni ziyaret etsinler. Tarihe, kültüre, ecdadımıza saygı için, bilgi ve görgümüzün artması yönünde oldukça faydalı. Hele medreselerin bir zamanlar ne işe yaradığını biliyorsak, çok daha fazla etkileyici.